Zasoby odnawialne
Naukowcy dzielą bogactwa naturalne na dwie grupy - odnawialne i
nieodnawialne. Do odnawialnych bogactw przyrody należy między innymi woda,
która krąży i nieustannie odnawia się w tak zwanym cyklu hydrologicznym.
Parująca znad mórz woda transportowana jest atmosferą w kierunku lądu, gdzie
spada w postaci deszczu lub śniegu, a następnie z powrotem przemieszcza się
ku morzu. Odnawialnym bogactwem naturalnym może być również dobrze uprawiana
gleba, ponieważ wierzchnie warstwy litej skały ulegają ciągłemu wietrzeniu,
dzięki czemu warstwa gleby niejako "przyrasta" od dołu. Podobnie, właściwie
zarządzane lasy zabezpieczają stałe dostawy drewna.
Zasoby nieodnawialne
Nieodnawialne zasoby przyrody tworzyły się wiele milionów lat. Powstają tak
powoli, że z perspektywy długości ludzkiego życia ich zapasy są skończone,
wyczerpywane. Do surowców nieodnawialnych należą między innymi paliwa
kopalne (węgiel, ropa naftowa, gaz ziemny), które potrzebowały wielu
milionów lat na powstanie z materii organicznej. Wydobyte z wnętrza ziemi są
albo spalane i zamieniane na energię, albo są surowcem do produkcji różnych
tworzyw, np. plastiku i farb, nie nadających się do powtórnego
przetworzenia.
Za nieodnawialne uważa się również metale, chociaż nie są one spalane jak
paliwa, to jednak raz użyte, z punktu widzenia środowiska, do którego
miałyby wrócić, są niczym więcej niż złomem. W ciągu ostatnich dwudziestu
lat ludzie stali się bardziej świadomi ogromnego marnotrawstwa surowców
naturalnych. W wielu krajach znaczną część surowców wykorzystuje się
powtórnie. Aluminiowy i żelazny złom staje się głównym źródłem surowców dla
stale rozwijającego się przemysłu.
Powtórne wykorzystanie metali pomaga również zaoszczędzić energię. Uzyskanie
tony aluminium z aluminiowego złomu wymaga 1/20 energii, która potrzebna by
była do uzyskania tej samej ilości aluminium z boksytu.
Diagram przedstawia wzrost zapotrzebowania na energię. Gwałtowny skok
związany byt z pojawieniem się nowoczesnego przemysłu.
|